تكنيک‌های نواختن ساز «کلارینت» یا قره نی

.از جمله سازهای یک زبانه ای، ساز کلارینت یا همان قره نی می باشد. این ساز از یک لوله استوانه ای که دارای انتهای تحتانی مخروطی شکل می باشد، تشکیل یافته است. این ساز بادی چوبی، صدای بسیار زیبا و دلنشینی دارد و جزو جالب ترین سازها به شمار می رود. اگر شما نیز جزو کسانی هستید که میخواهید نواختن ساز کلارینت را یاد بگیرید، ابتدا باید نحوه مونتاژ کردن آن، در دست گرفتن و ایجاد صدای یکنواخت در آن را آموزش ببینید. ما در این مقاله قصد داریم که اطلاعات مفیدی در زمینه تمامی این موارد ارائه دهیم. پس تا پایان مقاله در دنیای سازها همراه ما باشید.

 

آموزش نواختن ساز کلارینت یا قره نی

برای نواختن ساز کلارینت، بایستی مراحل متعددی را سپری کنید. به طور کلی، مراحل نواختن ساز کلارینت یا قره نی در سه مرحله خلاصه می شود که در ادامه به طور مفصل به آن خواهیم پرداخت.

 مرحله اول: انتخاب نوع مناسب کلارینت و نحوه مونتاژ آن

قبل از یادگیری نحوه نواختن ساز کلارینت یا قره نی، ابتدا بایستی در مورد نوع مناسب این ساز و نحوه نگهداری آن اطلاعات کافی کسب نمایید. پس مرحله اول در خصوص آموزش ساز کلارینت، شامل این موارد می شود.

 

۱. تهیه کلارینت مناسب با اهداف خود

در قدم اول، بایستی ساز کلارینت را مناسب با اهداف و نیازهای خود خریداری نمایید.

●اگر جزو افراد مبتدی در نواختن کلارینت هستید، کلارینت پلاستیکی بهترین گزینه برایتان می باشد.

●از خرید و استفاده کلارینت های بدون نام و با برندهای نامعلوم، خودداری کنید.

●قبل از نواختن کلارینت قدیمی، ابتدا آن را در یک فروشگاه موسیقی تعمیر کنید.

 

۲. بررسی کلارینت و یادگیری نام قطعات آن

اغلب کلارینت ها در جعبه های حمل و با شکاف های تعبیه شده قرار دارند. به همین دلیل، هنگام بیرون آوردن و چیدن قطعات ساز در کنار یکدیگر، از آماده بودن تمامی قطعات مطمئن شوید. مراحل مونتاژ قطعات بدین ترتیب می باشد:

●زنگ: بخش پایینی شیپور بوده و قرارگیری اش مانند یک مگافون هوا می باشد.

●دسته پایینی: بدنه اصلی ساز کلارینت را این قطعه تشکیل می دهد و شامل قطعه اتصال چوب پنبه ای تنها در انتهای یک بخش است.

●دسته بالایی: بخش دیگر بدنه اصلی کلارینت  دسته بالایی می باشد که از بخش چوب پنبه ای در هر دو انتها تشکیل یافته است.

●بخش بالایی: طول این قطعه بایستی ۴_۳ اینچ و دارای انتهایی گشادتر از سر دیگر باشد.

●قطعه دهانی: بالاترین بخش ساز، این قطعه محسوب می شود و یک بند چرمی یا فلزی دارد.

 

 

۳. مونتاژ درست قطعه دهانی و نی

برای مونتاژ کردن، لازم است که اقدام به لغزاندن نی بین لیگاتور و قطعه دهانی نمایید. دقت کنید که بایستی بخش صاف آن به داخل قرار گیرد. علاوه بر این، نباید پیچ ها در زمان برداشتن قطعات کلارینت بیرون ریخته شوند. زیرا بازگرداندن آنها بسیار دشوار خواهد بود. همچنین از سفت کردن بیش از اندازه قطعه دهانی خودداری نموده و آن را با ملایمت انجام دهید.

 

۴. نگهداری درست کلارینت

نگهداشتن درست کلارینت بسیار مهم می باشد. بدین شکل که آن را با زاویه ۴۵ درجه و دور از خود نگه داشته و قسمت شیپوری به شکل درستی از زانوهایتان فاصله داشته باشد. هنگام نواختن ساز کلارینت، پشت خود را صاف نگه داشته و سر خود را بالا قرار دهید. دقت کنید که دهانتان نباید به سمت کلارینت برود، بلکه کلارینت به سمت دهان شما نزدیک شود.

 علاوه بر موارد مذکور، رعایت نکات ذیل نیز الزامی می باشد:

●نگه داشتن کلارینت با دست راست بر روی دسته پایینی

●نگهداری انگشت شست بر روی جایگاه انگشت شست و پشت دسته

●قرار گرفتن سه انگشت دیگر بر روی سه سوراخ کلید مربوطه

●نگهداری ساز با دست چپ بر روی دسته بالایی

●قرارگیری انگشت شست بر روی کلید اکتاو در پشت ساز

●قرار گرفتن سه انگشت دیگر روی سه کلید اصلی در قسمت پایین دسته بالایی

 

۵. خیس کردن نی قبل از نواختن

بازی کردن با نی خشک، سبب ایجاد صدای ناخوشایندی می شود و نوای جیرجیری از آن به گوش می رسد. به همین دلیل بهتر است که قبل از اجرا آن را در یک شیشه کوچک قرار داده و یا به خیس کردن آن اقدام کنید.

 

۶. جدا کردن و تمیز نمودن قطعات کلارینت بعد از هربار استفاده

پس از هربار نواختن ساز کلارینت و استفاده از آن، باید قطعات را جدا کنید‌. سپس با تمیز کردن آنها، از ایجاد رطوبت در داخل شیپور جلوگیری نمایید. اغلب شیپورها همراه با یک پارچه تمیز کننده می باشند که میتوانید از آن برای تمیز کردن ساز استفاده کنید‌. به طور کلی، میتوانید تمیز کردن کلارینت را در یک دقیقه هم انجام دهید و با این کار، به طول عمر و وضعیت خوب آن کمک کنید.

 

 

مرحله دوم: اجرای یک نت

مرحله بعدی در یادگیری ساز کلارینت، اجرای یک نت در آن است‌. برای اجرای نت در ساز کلارینت، لازم است که بدین ترتیب عمل کنید:

۱. قرار دادن شیپور به شکل درست در دهان خود

ابتدا با گفتن whee و سپس با گفتن too, کلارینت را در دهان خود قرار دهید. سپس فک خود را به صورت صاف نگه داشته و اقدام به قرار دادن دندان هایتان به شکل محکم بر روی قسمت دهانی نمایید. دقت داشته باشید که فشار دادن شیپور به دهان خود به تنهایی و فوت کردن آن، ایجاد نت را دشوار می کند.

 

۲. بستن گوشه های دهانتان در اطراف قطعه دهانی

بسته نبودن لب هایتان به اندازه کافی، سبب خارج شدن هوا می شود. درنتیجه هیچ صدایی ایجاد نخواهد شد. از این رو، سعی کنید که برای سفت شدن دهانتان، گوشه های آن را بالا بیاورید. در زمان نواختن نیز زبانتان به سمت نی قرار بگیرد و با آن هیچ برخوردی نداشته باشد. با مرور زمان و تمرین و تکرار، میتوانید به راحتی این کار را انجام دهید.

 

۳. داشتن لحن یکنواخت

همزمان با قرار دادن دهانتان در حالت درست، در ساز بدمید و صدایی را ایجاد کنید. برای اینکه لحن دلنشینی را از شیپور بگیرید، این کار را با قدرت های مختلف تنفس انجام دهید. سعی کنید که ناامید نشوید و به تلاش خود ادامه دهید تا به حالت دهان کلارینت عادت کنید.

 

۴. سفت نگه داشتن گونه ها

سعی کنید که گونه هایتان را در هنگام نواختن پف نکنید. در صورت سفت نگه داشتن گونه ها، لحن صدا یکنواخت و ثابت تر می شود. برای جلوگیری از پف گونه ها، جلوی آینه به نواختن ساز بپردازید.

 

۵. اجرا کردن چند نت

با فشردن چند کلید، به آزمایش نت های مختلف بپردازید. با این کار، میتوانید به تغییر قدرت دمیده شده در شیپور پی ببرید. سعی کنید که عامل زیر و بم تر شدن صدا را درک نمایید. دقت داشته باشید که زمان نواختن کلارینت، سوراخ ها را به صورت کامل پوشش دهید. در صورت عدم انجام این کار، نت ها بیرون نخواهند آمد.

 

 

مرحله سوم تکنیک نواختن ساز کلارینت

مرحله سوم در نواختن ساز کلارینت، شامل این موارد می شود:

●گرفتن یک نمودار انگشت گذاری: به فروشگاه موسیقی محلی خود مراجعه کرده و در مورد کتاب های کلارینت مبتدی آن تحقیق نمایید. با استفاده از این کتاب ها، میتوانید اجرای درست آهنگ ها و انگشت گذاری مناسب برای هر نت را آموزش ببینید.

●تمرین گام ها و آرپژ: در صورت تمرین گام و آرپژ، تکنوازی و اجراهای دیگر را روان تر انجام خواهید داد.

●یادگیری آهنگ ها

●شرکت در کلاس های خصوصی

●پیوستن به یک گروه یا ارکستر

 

نکاتی مهم در زمینه یادگیری کلارینت یا قره نی

●سعی کنید که زمان نواختن کلارینت یا قبل از آن، از خوردن و نوشیدن اجتناب نمایید. زیرا غذا و خوراکی وارد ساز شما شده و سبب آسیب به آن می شود.

●از گاز گرفتن سخت قطعه دهانی خودداری کنید. زیرا علاوه بر آسیب به قطعه دهانی، به دندان های شما نیز صدمه می رساند.

●برای یادگیری کلارینت از معلم خصوصی استفاده کرده و یا به آموزشگاه موسیقی مراجعه کنید.

●از تعمیر ساز کلارینت نیز به تنهایی اجتناب نمایید.

 

نتیجه گیری

کلارینت یکی از سازهای جذاب و پرطرفدار می باشد که علاقمندان بسیاری تمایل به یادگیری و نواختن آن وجود دارد. یادگیری این ساز به تمرین و تکرار مداوم نیاز دارد و میتوان با استفاده از تکنیک های اصولی، برنامه های تمرین منظم و بهره گیری از بهترین معلمان، در این زمینه موفق شد. به طور کلی، به مبتدی یا حرفه ای بودن خود در زمینه نواختن ساز کلارینت توجه نکنید و به بروز رسانی هنر خود ادامه دهید.  ما در این محتوا سعی نمودیم که مطالب مفیدی در خصوص اشنایی با ساز کلارینت و نحوه نواختن آن در اختیار شما همراهان قرار دهیم. امیدواریم که اطلاعات کافی در این زمینه را کسب نموده باشید.